Is het niet vreemd dat subsidie verdeeld kan worden zonder dat er vooraf onderzoek is gedaan naar de mogelijke gevolgen ervan? Subsidie kan toch net zo goed vitale processen verstoren?  Als het verlenen van subsidie een sector afhankelijk maakt bijvoorbeeld, dan verzwakt het de sector toch ook?

De filmsector (producenten, filmmakers en exploitanten) streeft er samen met de politiek en de fondsen naar om krachtiger en onafhankelijker te worden. Hij wil adequaat kunnen reageren op veranderende omstandigheden zoals het wegvallen van de DVD markt, nieuwe exploitaties en veranderend kijkgedrag.

De cash rebate regeling kan filmmakers en producenten daarbij helpen. Deze regeling wordt nu geëvalueerd. Er ligt dus een mogelijkheid om de sector krachtiger te maken, flexibeler en filmmakers en producenten te steunen bij het maken van films die zij belangrijk vinden en waarvan zij aanvoelen dat die beter tegemoet komen aan de (veranderende) behoefte van hun publiek.

Belangrijke vraag is hoe de cash rebate regeling gestructureerd moet worden zodat de sector zijn ambities kan verwezenlijken. Om tot goede aanbevelingen te komen is niet alleen onderzoek nodig, maar is het ook belangrijk om te kijken naar de ervaringen in andere landen met soortgelijke regelingen.

Eind april verscheen er een rapport over de gevolgen van de Film Tax Relief, een incentive die in 2007 in Engeland ingevoerd werd. Deze regeling is vergelijkbaar met onze Nederlandse cash rebate, met als verschil dat de regeling in Engeland openstaat voor low-budget en High End televisiedrama en dat er niet 30% maar 25% terugbetaald wordt in de gekwalificeerde kosten.

Het onderzoek dat aan de basis ligt van het rapport is gedaan in opdracht van UK producers body Pact, de Engelse belangenvereniging van onafhankelijke televisie-, film-, animatie- en nieuwe media producenten. Tussen 2007 en 2015 hebben ze onderzocht hoe het filmklimaat voor de onafhankelijke filmindustrie veranderd is. In deze periode werd niet alleen de Film Tax Relief geïntroduceerd, maar was er ook sprake van de economische crisis en digitalisering. Het is dan ook de vraag in hoeverre de incentive de positie versterkt heeft van onafhankelijke producenten in Engeland.

Hierbij het volledige rapport The State of the UK Independent Film Sector

We hebben alvast enkele highlights op een rij gezet :

• Hoewel er aanzienlijk meer geld uitgegeven is aan het produceren van feature films, werd het overgrote deel (75%) uitgegeven aan het produceren van buitenlandse producties en hebben onafhankelijke Engelse producenten en filmmakers nauwelijks geprofiteerd van de stimuleringsmaatregel. 
• Het financieren van onafhankelijke films is tussen 2007 en 2015 niet verbeterd.

• De budgetten (behalve de budgetten van grote commerciële films van meer dan £10 miljoen) van onafhankelijke films zijn steeds meer onder druk komen te staan en zijn daardoor gedaald.

• Productiebedrijven zijn naast het produceren van film zich ook gaan toeleggen op het produceren van televisieprogramma’s.
• Onafhankelijke productiebedrijven hebben moeite hun hoofd boven water te houden. De financieringsproblemen van lagere en middelhoge budgetten hebben een negatief effect op het ontdekken van nieuw talent, de diversiteit van het aanbod.

Het gebrek aan duurzaamheid maakt de toekomst van de Engelse filmsector onzeker. Dat is in elk geval iets dat wij hier in Nederland moeten zien te voorkomen.

Eerdaags meer over dit rapport en de cash rebate regeling…