Bericht is bijgewerkt op 3 augustus

Notes vooraf. De bedragen die genoemd worden zijn de bedragen die betrokkenen ontvangen bovenop hun honorarium en ze hebben alleen betrekking op de bioscooprelease.  Dit artikel is n.a.v. opmerkingen aangepast. In het artikel hebben we verduidelijkt welke inkomsten de producent direct uit de bioscooprelease ontvangt en welke inkomsten hij later krijgt bij het maken van een nieuwe film.

Sinds het SER advies eind april 2017 verscheen buigen meerdere partijen zich over oplossingen waarmee de inkomenspositie verbeterd kan worden van kunstenaars en dus ook die van filmmakers.

Om aan te tonen dat de inkomenspositie van filmmakers inderdaad voor verbetering vatbaar is heeft Filmzaken op een rij gezet wat de scenarioschrijver en de regisseur overhouden aan de bioscooprelease van de bioscoophit Soof2 wanneer er sprake is van een gebruikelijke verdeling.

Hiervoor is gekeken naar cijfers uit Facts en Figures mei 2017, bovendien is er uitgegaan van de meest voorkomende verdeling tussen bioscoop en distributeur; 61% / 39%. Van deze verdeling wordt weleens afgeweken en het kan ook dat er sprake is van een sliding scale. Bovendien is uit gegaan van een 50 / 50 verdeling tussen distributeur en producent. Ook die verdeling zou in het geval van Soof2 anders geweest kunnen zijn. Het kan dus dat de werkelijke bedragen afwijken van de bedragen die in het overzicht staan.

Maar wat de verdeling in werkelijk ook is en ook al ontvangen de makers het dubbele, één ding is zeker ; de scenarioschrijver en regisseur worden financieel niet veel wijzer van deze bioscoophit.

NB. Het percentage dat de scenarioschrijver en de regisseur ontvangen komt overeen met wat er via hun contracten met de producent is afgesproken.

Er is meer dan 7.5 miljoen euro binnengekomen aan kaartverkoop. Hiervan houden de bioscopen 4.3 miljoen in. De distributeur incasseert (buiten de P&A en MG die hij dan al terugverdiend heeft) vervolgens bijna 1.2 miljoen.  De producenten houden in eerste instantie 58.500 over en daarna als ze de revolverende middelen en bonus voor succes van het Filmfonds ontvangen en nieuwe films kunnen maken wordt dat (in het geval de fees 10% van de begroting is) 136.054 euro. Dit is ook niet veel, maar zij kunnen tenminste nieuwe projecten ontwikkelen, iets wat de scenarioscrhrijver en regisseur niet lukt met deze inkomsten.

De conclusie is dat er inderdaad wel iets verbeterd kan worden aan de inkomenspositie van filmmakers.

Filmzaken doet graag meteen een voorzet.

Allereerst zou het vermoeden van overdracht, artikel 45d AW, anders geformuleerd moeten worden zodat de billijke vergoeding meer gegarandeerd wordt. Op dit moment staat in het wetsartikel dat de makers geacht worden hun exploitatierechten overgedragen te hebben aan de producent en dat de producent op zijn beurt een billijke vergoeding verschuldigd voor iedere exploitatie. Het lastige hiervan is dat het lastig is om te bepalen wat billijk is en nog belangrijker : de producent kan het filmwerk  verkopen zonder dat hij een afspraak heeft over de billijke vergoeding.  Vergelijk het met een autohandelaar. In de wet staat dat de handelaar geacht wordt de auto te leveren en in ruil daarvoor krijgt de handelaar een billijke vergoeding.  Maar als de auto al geleverd is, hoe moet de handelaar dan zorgen dat hij die billijke vergoeding nog krijgt. De autoeigenaar gaat dan ineens zeggen dat de auto echt niet zoveel waard is, dat er veel kosten zijn etc…  Het zou daarom veel beter zijn wanneer er in wet staat dat de makers geacht worden hun exploitatierechten overgedragen te hebben, mits er een afspraak is gemaakt over de billijke vergoeding. Alleen dan hebben makers een onderhandelingspositie.

Een andere oplossing zou kunnen zijn dat niet alleen kabeldoorgifte onder wettelijk verplicht collectief beheer valt, maar dat dit ook geldt voor alle andere exploitaties, zoals VOD en bioscooprelease. Op die manier gaan filmmakers voortaan via hun CBO een percentage van de totale inkomsten ontvangen en zijn ze dus ook niet langer afhankelijk van een contractuele afspraak met de producent, een partij die ook weinig krijgt.

Het is eigenlijk raar dat het nog niet op deze manier geregeld is voor filmmakers, want boekenschrijvers, makers van musicals en muziekauteurs ontvangen allemaal allang een percentage van de bruto verkoopprijs, meestal iets tussen de 5% – 15%.

Als het voor filmmakers ook op deze manier geregeld is dan zullen ze al snel meer gaan ontvangen dan de 0,08% en 0,11% die ze op dit moment van de bruto inkomsten ontvangen. Stel dat het dan 3% is van de bruto inkomsten, dan betekent dit in het geval van Soof2 dat de scenarioschrijver, regisseur samen met de hoofdrolspelers in totaal 227.460 zullen ontvangen.

Op die manier delen ze daadwerkelijk mee in de opbrengst die er met hun werk gemaakt wordt en wordt hun inkomenspositie behoorlijk verstevigd, zonder dat het rendement op investeringen overigens in gevaar gebracht wordt.

Het is maar een idee!

NOTE 03 augustus. De Geschillencommissie heeft eind juli 2018 uitspraak gedaan die filmmakers de mogelijkheid geeft evenrediger mee te delen in de opbrengsten van hun film.  Lees hier het artikel : Filmmakers delen mee in succes